در این پست می‌خواهم شما را با سئو فنی (technical SEO) آشنا کنم. در این راهنمای کامل قرار است تا به سوالاتی مانند (سئو تکنیکال چیست؟)، (اهمیت سئو تکنیکال برای وب‌سایت‌ها چیست؟)، (چگونه سئو تکنیکال وب‌سایت را بهبود ببخشیم؟) و (پارامترهای تاثیرگذار در سئو تکنیکال کدامند؟) پاسخ دهیم.
در این پست در مورد موارد زیر بیشتر صحبت خواهیم کرد:
پس اگر می‌خواهید سئو فنی وب‌سایت خودتان را بهبود ببخشید حتما این پست را کامل مطالعه کنید.
سئو تکنیکال فرآیندی است که در طی آن اطمینان حاصل می‌کنیم که وب‌سایت از الزامات فنی تعیین شده موتور جستجو برخوردار باشد. هدف از این فرآیند کمک به کراولینگ صفحات، ایندکس شدن صفحات و بهبود رتبه بندی در موتورهای جستجو مانند گوگل است.
شما می‌توانید یک وب‌سایت زیبا طراحی کنید و در آن کلی محتوای ارزشمند قرار دهید، اما اگر سایت شما از نظر فنی به درستی بهینه نشده باشد، صفحات سایت‌تان توسط موتور جستجو کراول و ایندکس نخواهند شد و در نتیجه رتبه‌ای کسب نمی‌کنند. در اصل قبل از نمایش صفحات سایت‌تان در جستجوهای مرتبط با کلمات کلیدی که در صفحات خود هدف قرار داده‌اید، ربات‌های گوگل باید بتوانند صفحات شما کراول کنند و محتوای آن‌ها را ایندکس نمایند.
حتی اگر گوگل تمام محتوای وب‌سایت شما را ایندکس کند باز هم کار تمام نشده است. به این دلیل که بعد از ایندکس سازی محتوا، گوگل به سراغ پارامترهای بعدی مانند ایمنی صفحات سایت، سرعت بارگذاری صفحات، رسپانسیو بودن صفحات وب‌سایت، عدم وجود محتوای تکراری در سایت و … خواهد رفت که همه‌ی این موارد در فرآیند بهینه سازی تکنیکال وب‌سایت، سئو خواهند شد.
اما این بدان معنا نیست که حتما سئو فنی شما برای رتبه بندی باید در حد عالی باشد. اما هرچه دسترسی گوگل به محتوای شما آسان‌تر صورت بگیرد، شانس بیشتری برای رتبه بندی خواهید داشت. در کل اگر بخواهید این فرآیند را در وب‌سایت خود پیاده سازی کنید باید به موارد زیر آگاهی داشته باشید:
از آنجا که ساختار فنی هر وب‌سایت می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد آن بگذارد، درک این اصول برای همه افراد بسیار مهم است. همچنین بهتر است که این قسمت از راهنما را با برنامه نویسان، نویسندگان محتوا و طراحان سایت مجموعه خود به اشتراک بگذارید تا با عملکرد سایت بهتر آشنا شوند.
اگر سئو را فرآیند بهینه سازی وب سایت برای موتورهای جستجو در نظر بگیریم، سئوکاران حداقل به درک اساسی از چیزی که در حال بهینه سازی آن هستند نیاز دارند! یعنی درک درستی از وب‌سایت.
در ادامه به طور خلاصه سفر ایجاد وب‌سایت از خرید نام دامنه تا آماده شدن و نمایش آن در مرورگرها را توضیح خواهم داد. یکی از مولفه‌های مهم فرآیند ایجاد سایت، مسیر رندر و نمایش آن در مرورگرها است. سئو کارها به دلایل زیر باید این موضوع مهم را در مورد وب‌سایت‌ها بدانند:
تصور کنید که روند بارگیری وب‌سایت مانند رفت و آمد شما به محل کارتان است. شما در خانه آماده می‌شوید، وسایل خود را جمع می‌کنید و به دفتر کار خود می‌روید، در راه نیز سریعترین مسیر را از خانه خود به محل کار خود طی می‌کنید.
حالا فکر کنید اگر فقط یکی از کفش‌های خود را برای این کار بپوشید، مسیر طولانی‌تری را برای کار خود طی خواهید کنید، وسایل خود را در دفتر بیاندازید، سپس بلافاصله به خانه برگردید تا کفش دیگر خود را پا کنید. آیا چنین کار عقلانی است؟ این مثال به نوعی همان کاری است که وب سایت های ناکارآمد در حال انجامش هستند.
با آنالیز سئو تکنیکال خود باید بتوانید متوجه شوید که آیا وب‌سایت شما نیز در این زمینه ناکارآمد است یا که به درستی در حال کار کردن می‌باشد.
1-کاربر یک دامنه را درخواست می‌کند. با خرید یک دامنه و اتصال آن به IP از طریق DNS، کاربران می‌توانند در مرورگر مستقیما نام وب‌سایت شما را تایپ کنند و با کلیک بر روی لینک سایت شما وارد آن شوند.
2-مرورگر درخواست را انجام می‌دهد. سپس مرورگر با استفاده از DNS درخواست تبدیل نام دامنه به IP را می‌دهد. بعد از آن مرورگر کدهای سازنده وب‌سایت مانند HTML، CSS و JS را از سرور درخواست می‌کند.
3-سرور منابع را ارسال می‌کند. زمانی که سرور درخواست را دریافت می‌کند، فایل‌ها را برای نمایش داده شدن به مرورگر می‌فرستد.
4-مرورگر فایل‌های وب‌سات را سرهم می‌کند. در این مرحله مرورگر فایل‌ها را دریافت کرده است و باید آن‌ها را رندر کند تا کاربر بتواند وب‌سایت را در مرورگر ببیند. مرورگر در هنگام تجزیه و تحلیل فایل‌ها، یک فایل اسناد شی‌گراء (DOM) ایجاد می‌کند.
5-فرستادن درخواست نهایی از سمت مرورگر. مرورگر بعد از بارگیری، تجزیه و تحلیل و اجرای کدهای لازم برای هر صفحه، آن را به نمایش درمی‌آورد. در این مرحله اگر مرورگر برای نمایش صفحه به کدهای بیشتری نیاز داشته باشد، آن‌ها را در سرور درخواست می‌کند.
6-وب سایت در مرورگر ظاهر می‌شود. بعد از طی این مراحل وب‌سایت با تبدیل شدن کدها در صفحه نمایش قابل دیدن خواهد بود.
تصور کنید یک خزنده موتور جستجو در حال اسکن کردن مقاله 10 هزار کلمه‌ای در مورد مثلا نحوه پخت کیک است. چگونه نویسنده، دستور العمل، مواد اولیه یا مراحل لازم برای پخت کیک را شناسایی می‌کند؟
گوگل با استفاده از الگوریتم‌های خود می‌تواند موضوع قرار گرفته در یک صفحه سئو شده را تشخیص دهد، اما برای کمک به درک بهتر گوگل از صفحات باید از داده‌های ساختار یافته استفاده کنید. این داده‌ها به شما این امکان را می‌دهند تا اطلاعات طبقه بندی شده‌ای را از صفحه خود به موتور جستجو بدهید.
داده‌های ساختار یافته روشی برای برچسب گذاری یا سازماندهی محتوای شما است تا موتورهای جستجو درک بهتری از عناصر خاص موجود در صفحات وب‌سایت شما داشته باشند.
JSON-LD زبان مورد نظر گوگل برای ایجاد اسکیما در سایت‌ها است که موتور جستجو Bing هم از آن پشتیبانی می‌کند. اسکیما علاوه بر اینکه به ربات‌های گوگل کمک می‌کند تا موضوع محتوا را درک کنند، اطلاعات اضافی از محتوای صفحه شما را نیز در نتایج موتور جستجو به نمایش می‌گذارد. این اطلاعات بنا به نوع محتوا متفاوت است، مثلا برای صفحه محصول می‌توانید اطلاعاتی از قبیل قیمت محصول، بررسی محصول، موجودی محصول و … را به نمایش درآورید.
با وجود اینکه معنی سئو، بهینه سازی برای موتورهای جستجو است، اما بخش بزرگی از سئو بر روی کاربران متمرکز شده است. الگورریتم‌های گوگل با بررسی وب‌سایت‌ها سعی در بررسی میزان تجربه کاربری که وب‌سایت برای کاربر ایجاد می‌کند دارند. با استفاده از سئو تکنیکال می‌توانید به ایجاد تجربه کاربری عالی کمک بزرگی کنید. زمانی که بدانید کدام پارامترها بر روی تجربه کاربری سایت شما تاثیر می‌گذارند می‌توانید آن‌ها را بهینه کنید.
در زیر لیستی از پارامترهای تاثیرگذار بر تجربه کاربری گردآوری شده است که با استفاده از سئو تکنیکال می‌توانید آن‌ها را بهینه سازی کنید.
طراحی رسپانسیو
AMP
ایندکس ورژن موبایل (Mobile-first indexing)
بهینه سازی تصاویر و ویدیوها
بهینه سازی سرعت بارگذاری سایت
تا اینجا با مفهوم سئو تکنیکال، اهمیت آن، نحوه عملکرد وب‌سایت، طرز درک کردن صفحات توسط گوگل و پارامترهای تاثیرگذار هر وب‌سایت در ایجاد تجربه کاربری مهم آشنا شدید. در ادامه می‌خواهم به شما بگویم که چگونه سئو تکنیکال سایت خودتان را بهبود ببخشید.
سئو تکنیکال فقط مربوط به بحث خزیدن و ایندکس کردن صفحات نیست. برای بهبود بهینه سازی فنی سایت خود باید موارد زیر را در نظر بگیرید و آن‌ها را بهبود ببخشید:
جاوا اسکریپت
نقشه های سایت XML
معماری سایت
ساختار URL
داده های ساختار یافته (اسکیما)
محتوای نازک
محتوای تکراری
برچسب های متعارف
صفحه 404
ریدایرکت 301
موارد بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارند که در این لیست به آن‌ها اشاره‌ای نکردم. در ادامه به ترتیب مراحل بهینه سازی سئو تکنیکال را برای شما بررسی خواهم کرد.
از نظر متخصصان سئو بررسی ساختار سایت قدم اول در بهینه سازی فنی وب‌سایت است، حتی قبل از خزیدن و ایندکس سازی آن. شاید بپرسید چرا؟
اولاً، بسیاری از مشکلات مربوط به کراولینگ و ایندکس صفحات سایت به دلیل ساختار نامناسب سایت رخ می‌دهد. بنابراین اگر این مرحله را درست انجام دهید، دیگر لازم نیست نگران ایندکس شدن صفحات خود از طرف گوگل باشید.
دوم، ساختار سایت شما بر تمامی روش‌هایی که برای بهینه سازی وب‌سایت خود انجام می‌دهید اثرگذار است. از URLها گرفته تا استفاده از فایل robots.txt همگی از ساختار سایت پیروی می‌کنند.
نکته اصلی نیز این است که داشتن ساختار قوی باعث می‌شود که سایر الزامات سئو تکنیکال راحت‌تر انجام شوند. اما برای بهبود ساختار سایت باید چه کارهایی انجام دهید؟
ساختار سایت شما نحوه سازماندهی تمام صفحات وب سایت شما را نشان می‌دهد. به طور کلی هر سایتی باید از ساختار تخت استفاده کند. به شکلی که بین هر صفحه فقط چند لینک اختلاف وجود داشته باشد. استفاده از ساختار فلت یا تخت باعث می‌شود که گوگل و سایر موتورهای جستجو 100 درصد سایت شما را کراول کنند. این ساختار برای فروشگاه‌های خیلی بزرگ که مثلا در حدود 250 هزار محصول دارند بسیار حیاتی است.
در صورت استفاده نکردن از ساختار فلت باعث به وجود آمدن صفحات یتیمی می‌شوید که هیچ لینک داخلی دریافت نکرده‌اند. برای اینکه دید بصری از ساختار سایت خود داشته باشید می‌توانید از ابزار visual site mapper استفاده کنید.
نیازی به بهینه سازی بیش از حد در ساختار URL سایت خود ندارید، خصوصاً اگر سایت کوچکی (مانند وبلاگ شخصی) اداره می‌کنید.
ولی در کل بهتر است که از ساختار URL ثابت و قابل فهمی استفاده کنید تا کاربران شما بتوانند متوجه شوند که در چه بخشی از سایت شما قرار دارند. تنها نکته‌ای که در مورد URLها می‌توانم بگویم این است که از URLهای توصیقی و انگلیسی استفاده کنید و طول آن‌ها را تا حد ممکن کوتاه نگه دارید.
مطمئنا بر کسی پوشیده نیست که استفاده از برد کرامب چه مقدار بر روی سئو سایت تاثیرگذار است. تاثیر زیاد این پارامتر به خاطر اضافه کردن خودکار لینک‌های داخلی به دسته‌بندی‌ها و صفحات در سایت‌ها است.
در این بخش موارد مربوط به ساده سازی یافتن و ایندکس کردن صفحات سایت را برای موتور جستجو توضیح می‌دهم. در این بخش اشاره‌ای به رفع خطاهای کراولینک و ارسال ربات‌های موتور جستجو به عمیق‌ترین صفحات سایت شما خواهم کرد.
برای این کار می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.
در قدم اول باید بخش Coverage در کنسول جستجوی گوگل سایت خود را بررسی کنید.
Screaming Frog مشهورترین خزنده جهان است و به دلیل کارکرد عالی آن بسیار بین سئوکارها محبوب است.
بنابراین وقتی مشکلی را در گزارش Coverage برطرف کردید، من توصیه میکنم با Screaming Frog یک خزیدن کامل در وب‌سایت خود انجام دهید.
اکثر وب‌مسترها مشکلی با ایندکس کردن صفحه اصلی سایت خود ندارند. این صفحات عمیق هر سایت است که در این زمینه دردسر ساز می‌شوند. استفاده از ساختار فلت از بروز این مسئله جلوگیری می‌کند. در هر صورت باید ساختار سایت شما به شکلی باشد که با 3 الی 4 کلیک بتوان به تمام صفحات سایت دست پیدا کرد.
در هر حال اگر صفحات عمیقی دارید که می‌خواهید آن‌ها را ایندکس کنید، بهترین کار لینک سازی داخلی به این صفحات است.
آیا هنوز سایت مپ‌ها در ایندکس سازی صفحات سایت نقش دارند؟
جواب بله است. در حقیقت یکی از نماینده‌های گوگل اظهار داشت که نقشه های سایت XML دومین منبع مهم برای یافتن URL در وب‌سایت‌ها هستند. اولین منبع چیست؟ تا حالا به آن اشاره‌ای نکرده‌اند اما می‌شود حدس زد که لینک‌های خارجی و لینک‌های داخلی اولین روش هستند.
اگر صفحه‌ای از وب‌سایت شما نتوانست در گوگل ایندکس شود، آخرین راه‌کار این است که به صورت دستی URL خود را از طریق Inspect گوگل ارسال کنید. اگر URL صفحه شما قبلا ایندکس شده باشد بعد از ارسال، گوگل نحوه رندر شدن آن را به شما توضیح خواهد داد.
اگر برای تک تک صفحات خود محتوای اورجینال و منحصربه فرد می‌نویسید، لازم نیست نگران وجود محتوای تکراری در وب‌سایت خود باشید. البته طبق گفته جان مولر محتوای تکراری یک پدیده طبیعی است و می‌تواند در هر سایتی ظاهر شود خصوصا اگر CMS شما چندین نسخه از یک محتوا را در URL های مختلف ایجاد کرده باشد.
داستان محتوای نازک یا ضعیف نیز به همین شکل است: برای اکثر وب‌سایت‌ها مسئله‌ای نیست، اما می‌تواند به رتبه بندی سایت شما آسیب وارد کند. به همین دلیل ارزش یافتن و اصلاح آن وجود دارد. در ادامه در مورد این دو نوع محتوا بیشتر صحبت خواهم کرد.
دو ابزار بسیار محبوب برای پیدا کردن محتوای تکراری وجود دارد. اولین مورد، ابزار آنالیز سئو سایت Raven Tools است. این ابزار محتوای صفحات سایت شما را برای پیدا کردن محتوای تکراری یا نازک اسکن می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تا صفحاتی که محتوای مناسب ندارند را پیدا کنید. ابزار آنالیز سئو ahrefs ابزار بعدی است که می‌توانید از آن برای پیدا کردن صفحات دارای محتوای تکراری بهره ببرید.
این ابزارها بر روی پیدا کردن محتوای تکراری متمرکز هستند. محتواهای تکراری حتی می‌تواند محتوای کپی شده‌ای از یک وب‌سایت دیگر باشند که در سایت شما قرار گرفته‌اند. اگر احساس کردید که محتوای شما در سایت‌های دیگری نیز وجود دارد کافیست که آن محتوا را در گوگل سرچ کنید. اگر سایت شما در رتبه اول به نمایش درآمد به این معنی است که گوگل شما را به عنوان مولف اصلی آن تکه متن در نظر گرفته است.
بعضی از سایت‌ها ممکن است که صفحاتی با محتوای تکراری داشته باشند که مساله مهمی نیست. البته تا زمانی که این صفحات در موتورهای جستجو ایندکس نشده باشند. اما راه حل چیست؟ یک راه عمل عملی علامت گذاری چنین صفحاتی با تگ noindex است. تگ noindex به موتورهای جستجو اعلام می‌کند که نباید این صفحه رو ایندکس کنند.
صفحاتی که دارای محتوای تکراری هستند یا باید با استفاده از تگ noindex علامت گذاری شوند یا اینکه محتواهای تکراری را با محتوایی منحصر به فرد جایگزین گردد.
راه حل سوم استفاده از تگ کنونیکال است که با استفاده از آن در بین صفحاتی که محتوای تکراری دارند، یک صفحه را به عنوان صفحه دارای محتوای اصلی در نظر می‌گیرد و ما بقی صفحات را به آن لینک می‌کند.
فرض کنید که یک سایت فروشگاهی دارید که در آن کلاهی با سه رنگ سفید، مشکی و آبی می‌فروشید. برای هر رنگ صفحه‌ای جداگانه ایجاد کرده‌اید و محتوای تمامی این صفحات یکسان است و تنها رنگ آن‌ها با هم فرق می‌کند. در این شرایط باید یک صفحه را به عنوان صفحه اصلی انتخاب کنید و دو صفحه دیگر را با استفاده از تگ کنونیکال به صفحه اصلی لینک دهید.
بهبود سرعت بارگذاری صفحات سایت یکی از معدود استراتژی‌های سئو تکنیکال است که می‌تواند مستقیما بر روی رتبه بندی شما تاثیر بگذارد. البته به این معنی نیست که اگر صفحه شما در زیر 1 ثانیه لود شد در رتبه اول گوگل قرار بگیرد. اما بهبود سرعت بارگذاری سایت می‌تواند ترافیک ورودی شما را افزایش دهد.
با توجه به مطالعاتی که وب سایت backlinko انجام داده است، حجم صفحات بیشترین ارتباط را با سرعت بارگذاری وب‌سایت دارد. شما می‌توانید حجم تصاویر استفاده شده در سایت خودتان را کاهش دهید و قابلیت cache مرورگر را در وب‌سایت خود فعال کنید.
البته کاهش حجم صفحات برای وب‌سایت‌هایی که مجبور به استفاده از تعداد تصاویر بالا و با کیفیت هستند بسیار سخت می‌شود. اما اگر افزایش سرعت بارگذاری وب‌سایت اولویت اول شما است باید تمامی کارهای لازم برای کاهش سرعت لود سایت را انجام دهید.
گاهی اوقات CDNها موجب کندی سرعت بارگذاری وب‌سایت می‌شوند. بله درست متوجه شدید CDN باعث کندی می‌شود. دلیل آن هم در این است که اکثرا تنظیمات CDN به درستی انجام نمی‌شود. سرعت بارگذاری صفحات سایت خود را با CDN و بدون CDN بررسی کنید و بهترین حالت را در سایت خود اجرا نمایید.
اسکریپت‌های ثانویه می‌توانند باعث کندی سرعت لود سایت شما شوند. شاید وجود برخی از اسکریپت‌ها مانند google Analytics ضروری باشد اما سایر اسکریپت‌های غیر ضروری را باید غیر فعال کنید.
در این بخش چند نکته در مورد سئو تکنیکال به شما آموزش خواهم داد که حتما به کارتان می‌آید.
آیا اسکیما به شکل مستقیم بر روی سئو شما تاثیر می‌گذارد؟
تاثیرگذاری اسکیما بر روی سئو بسیار کم است و اسکیما به عنوان یک فاکتور بسیار ضعیف رتبه‌بندی شناخته می‌شود. ولی استفاده از اسکیما یک سری اطلاعات را در ریچ اسنیپت صفحات شما در صفحه نتایج موتور جستجو به نمایش درمی‌آورد که می‌تواند نرخ کلیک و ترافیک ورودی شما را افزایش دهد.
اگر صاحب سایت بزرگ با تعداد صفحه بسیار زیاد هستید، ردیابی صفحات جدید برای ربات‌های موتور جستجو کار سختی خواهد بود. در ضمن بسیاری از سایت مپ‌ها دارای صفحاتی با ارور‌های 404 و 301 هستند. در اصل سایت مپ برای نمایش صفحات زنده سایت به موتور جستجو است، به همین دلیل باید سایت مپ خود را حتما بررسی کنید.
با توجه به اینکه اکثریت جستجو‌ها در اینترنت با استفاده از دستگاه‌های موبایل صورت می‌گیرد، وب‌سایت شما باید به خوبی برای تلفن‌های همراه بهینه شده باشد. در صورتی که محتوای شما به درستی در صفحات سایت به نمایش درنیاید، تجربه کاربری منفی را برای کاربران خود رقم خواهید زد و از طرفی احتمال دارد که گوگل رتبه صفحات شما را کاهش دهد و حتی صفحات سایت شما را از ایندکس خود حذف کند.
نتیجه‌گیری
امیداوارم با مطالعه این راهنمای آموزش سئو تکنیکال به صورت کامل با سئو فنی سایت و اهمیت آن آشنا شده باشید. پس از خواندن کامل این راهنما حالا وقت آن است تا نکاتی را که در مورد سئو تکنیکال یاد گرفته‌اید را در وب‌سایت خود پیاده سازی کنید.
آموزش‌های رایگان
آموزش سئو سمانتیک
آموزش مفاهیم سئو
